Samen leren om data te versturen op zee
Om serieuze dienstverlening op de Noordzee te ontwikkelen, moet Rijkswaterstaat nog veel leren, stelt manager shared services offshore Wiebrand Bouwkamp. Zo zoeken hogeschoolstudenten Chris Markus, Çalar Gül en Daniël Nekeman voor het Offshore Expertise Center manieren om data te versturen op zee – buiten bereik van telefoonmasten. ‘Zij brengen kennis mee van nieuwe technologieën; wij leren ze die kennis toe te passen.’
Dé dienstverlener voor de bv Nederland op het gebied van Noordzee-data. Dat is de rol die Rijkswaterstaat speelt in de toekomstdroom van Wiebrand Bouwkamp. Als manager shared services offshore begon hij die droom eigenhandig te verwezenlijken met het opzetten van het Maritiem InformatieVoorziening ServicePunt (MIVSP). MIVSP verzamelt allerhande gegevens over de Noordzee met sensoren op transformatorplatforms bij windparken op zee. En sluist die informatie door naar een groot aantal geïnteresseerde partijen - van scheepvaart, visserij en de windparken zelf tot luchtvaart, weerkundigen en ecologen. Bouwkamp: ‘Dit is eigenlijk nog maar een vingeroefening. Om grotere stappen te zetten, hebben we kennis, kunde en bakken met geld nodig. We moeten nog meer samenwerken met andere organisaties en zelf mensen opleiden en wegwijs maken.’
Studenten interesseren voor techniek op zee
In die vervolgstappen is een belangrijke rol weggelegd voor het Offshore Expertise Centrum (OEC) in Stellendam. Bouwkamp: ‘Het OEC faciliteert nu projecten als MIVSP, maar uiteindelijk moet het een compleet fieldlab worden voor activiteiten op zee. Daar moeten we opleidingsinstituten bij halen en toegepast onderzoek doen. Bijvoorbeeld om te leren hoe je apparaten op zee kunt laten werken -zonder stroomnet of glasvezelaansluiting. Daarvoor moeten we de boer op, want Rijkswaterstaat is voor studenten en opleidingen een onbekende club. Zelf geef ik bijvoorbeeld gastcolleges op hogescholen en universiteiten. Voor technische studenten – liefst met een raakvlak met offshore. Daar laat ik filmpjes zien van het OEC en leg ik uit wat we doen. Hoe we modellen maken, met welke concepten we werken en hoe we daarover rapporteren. En dat dat nodig is om samen te werken en geld binnen te halen. Ik hoop dat studenten zo geïnteresseerd raken, bijvoorbeeld een stage bij ons komen lopen en wie weet zelfs blijven hangen.’
Aan de slag met echt nieuwe toepassingen
Momenteel begeleidt Bouwkamp drie studenten van Hogeschool Rotterdam. Chris Markus sluit na vier jaar zijn studie technische informatica af bij het OEC. ‘Ik heb al vaker stage gelopen, maar wilde ook wel eens weten hoe het is om bij zo’n grote organisatie als Rijkswaterstaat te werken’, vertelt hij. ‘Bovendien trok het me om aan de slag te gaan met echt nieuwe toepassingen, terwijl ik bij eerdere stages vooral werkte aan afleidingen van bestaande producten.’ Çalar Gül en Daniël Nekeman zitten allebei in het derde jaar van de studie informatica. Net als Markus kwamen ze bij het OEC terecht via PraktijkLink, het stageplatform van hun hogeschool. Nekeman: ‘In onze studie zijn we vooral bezig met de front-end en software. Dit project gaat ook over hardware en bijvoorbeeld radiosignalen. We wilden kijken of we dat ook leuk vinden.’
Voorbeeld: coördinaten drenkeling naar reddingsboot sturen
De drie studenten werken aan een nieuwe techniek om data op zee te versturen. Bouwkamp: ‘Apparaten als telefoons kiezen automatisch een geschikte dragertechnologie om te communiceren, zoals 3G, 4G, bluetooth of wifi. Maar op zee heb je geen bereik. Je kunt communiceren via satellieten, maar dat is traag en duur. Wij verkennen de mogelijkheid om DAB+ als drager te gebruiken. DAB+ wordt nu alleen gebruikt om geluid te versturen voor onverstoorde radio in de auto. Wij willen er ook andere data mee versturen. Samen met de Kustwacht en de KNRM werken we aan concrete casussen. Bijvoorbeeld: als een schip in nood is, belt de Kustwacht de coördinaten door naar een reddingsboot van de KNRM. Als dat al lukt – 3G werkt alleen binnen 3 kilometer vanaf de kust en er is veel lawaai – zetten ze die coördinaten met stift op het raam en dan handmatig in hun navigatiesysteem. Met DAB+ zouden we die gegevens over een afstand van 70 kilometer direct naar de navigatie kunnen sturen.’
Samenwerken met externe broadcaster
Om de taken te verdelen, hebben de studenten elk een eigen casus gekozen - in overleg met Bouwkamp en adviseur digitale connectiviteit, Fred Hage. Nekeman werkt aan een toepassing om kaarten van het navigatiesysteem aan boord te updaten via DAB+. Gül zorgt dat EWS-signalen - early warning signals, een soort NL-alert – via DAB+ ontvangen en weergegeven kunnen worden. En Markus onderzoekt mogelijkheden om apparaten op zee aan te sturen via DAB+. Zodat je ze op afstand aan en uit kunt zetten of andere acties kunt laten uitvoeren. Een belangrijke stap voor autonome systemen. Om hun oplossingen te testen, werken ze samen met een externe broadcaster. Die heeft een zendmast en -vergunning voor DAB+ en verstuurt testdata, die de studenten op hun beurt zouden moeten kunnen ontvangen en verwerken. Het is spannend of dat echt gaat lukken. Gül: ‘We hebben net iets werkend gekregen, maar moeten nu wachten tot de broadcaster akkoord gaat met de offerte en de data verzendt.’
Buitenkansje: opening Offshore Expertise Center
In totaal duren de stages een half jaar. Op het moment van het interview hebben de jongens er ongeveer anderhalve maand op zitten. Toch hebben ze buiten hun twee begeleiders nog nauwelijks contact gehad met collega’s van Rijkswaterstaat. Markus: ‘We zijn begonnen in coronatijd. Thuis heb ik wel een fijne werkplek, maar samenwerken is lastig. Je kunt niet zomaar iemand vragen om mee te kijken op de laptop.’ Nekeman: ‘Dit is onze eerste werkervaring, maar we krijgen eigenlijk niet mee hoe het eraan toegaat op kantoor. We moesten bijvoorbeeld hardware inkopen en een beetje improviseren om alles thuis te laten werken.’ Ook wat dat betreft was het een buitenkansje voor de drie om aanwezig te zijn bij de opening van het OEC, in de tweede week van hun stage. Gül: ‘Daar mochten we ons project uitleggen aan bestuurders van Rijkswaterstaat. En maakten we kennis met mensen van de broadcaster, die een demonstratie gaven met hun zender en ontvanger. Dat was heel leuk!’
Waardevol: van elkaar leren
De studenten zijn blij met de uitdagingen die hun opdracht biedt. Markus: ‘Data via DAB+ versturen is echt nieuw; daarom moeten we veel zelf uitzoeken. Bovendien gebruiken we de kennis van onze studie om praktische toepassingen te maken. Dat is heel waardevol.’ Daar sluit Bouwkamp zich bij aan: ‘De studenten leren van ons om kennis toe te passen, maar wij leren ook van hen. Zij kennen bijvoorbeeld nieuwe technologieën die voor ons werk van pas komen. Zo kunnen we samen kennis opbouwen en doorgeven.’ Bouwkamp doet er dan ook alles aan om de ingezette koers te vervolgen. ‘Het duurt nog een paar maanden voor deze drie klaar zijn met hun stage, maar ik ben nu alweer bezig om nieuwe studenten te werven. Waar de een stopt, moet de ander het werk weer oppakken. Continuïteit is belangrijk. Daarom bouw ik graag aan blijvende contacten met opleidingsinstituten.’